Diaconiebericht 35, oktober 2010

Een selectie uit de inhoud:


Wat er borrelt en bruist aan de Oude Rijn

door Ton Snepvangers, coördinator Diaconaal Centrum De Bakkerij

Ton SnepvangersNauwelijks 14 dagen als coördinator actief aan de Oude Rijn en mensen stellen me al de vraag: wat doen jullie nou de hele dag? Zoals gewoonlijk is de vraag eenvoudiger gesteld dan het antwoord gegeven. Eigenlijk te veel om op te noemen, want het borrelt en bruist aan alle kanten in en rond De Bakkerij.

Inkijkje
Tussen alle in- en uitgaande telefoontjes, e-mailtjes, binnenlopende bezoekers en vrijwilligers door, maak ik even tijd vrij om voor u een lijstje te maken van de dingen waar we zoal mee bezig zijn. Het lijstje is niet compleet, maar het geeft hopelijk een beeld van de zinderende activiteit, de dagelijkse beslommeringen, de zorgen, maar vooral ook de hoopvolle ontwikkelingen en plannen in en rond De Bakkerij. Lijstjes zijn nooit echt aantrekkelijk leesvoer. Maar wilt u het begin van een antwoord hebben op die vraag “wat doen jullie nou de hele dag?”, dan geef ik u hieronder een inkijkje in onze agenda’s van de afgelopen veertien dagen:

De voorbereidingen voor:

  • het 25 jaar bestaan van ons Diaconaal Centrum De Bakkerij in 2011;
  • een symposium in het kader van het Europees jaar tegen armoede en sociale uitsluiting, in samenwerking met de Leidse Studenten Ekklesia, Zorgbelang Zuid-Holland en Stichting Urgente Noden;
  • de uitgave van een boekje met bezinnende teksten rond (stille) armoede en sociale uitsluiting onder de titel “Over armoede gesproken”;
  • een nieuwe bestemming van het voormalige dienstencentrum, de dagopvang voor dak- en thuislozen van Stichting De Binnenvest;
  • een diaconale projectdag voor leerlingen van klas 2E van het Visser ‘t Hooft lyceum in het kader van ons jongerenproject M25 Leiden (zie: www.m25leiden.nl) ter voorbereiding van een goederentransport naar Roemenië
  • een interkerkelijke startdag in de Antoniuskerk van de parochie Lam Gods en wijkgemeente Leiden Zuid-West rond het thema “Marta, Marta!”;
  • een infostand tijdens de Dag van de Diaconie in de Hooglandse Kerk, georganiseerd door de Stuurgroep Diaconie van de Leidse Studenten Ekklesia en de Diaconale Raad en ZWO-commissie van de Leidse Binnenstadsgemeente;
  • een workshop in het kader van een diocesane impulsdag voor begeleiders van M25 groepen van Bisdom Rotterdam.

De afronding van:

  • de succesvolle zomerwerkvakanties van M25 Roemenië met groepen jongeren uit Noordwijk en Bergschenhoek in juli;
  • het jaarverslag van de Commissie Individuele Hulp over het jaar 2009;
  • de laatste financiële afwikkelingen van enkele projecten uit het afgelopen seizoen;
  • de definitieve tekst van de samenwerkingsovereenkomst tussen de Diaconie Protestantse gemeente Leiden en de RK Diaconie Leiden;
  • de definitieve taakomschrijving en arbeidsovereenkomst met onze conciërge Mimoun Chaibi die per 1 oktober 2010 in dienst is gekomen van de Diaconie.

De ondersteuning van:

  • de Voedselbank Leiden e.o. via ons inzamelpunt voor houdbare boodschappen;
  • de PR voor een activiteit rond het Suikerfeest van de Stichting Arabische Vrouwen Narcis Leiden;
  • het werk van de Fundatia Lazarenum in Targu Mures Roemenië via fondsenwerving, de organisatie van het komende goederentransport en overleg.

Overleg met:

  • de Stichting Zon, over de toekomstige inzet van de straatadvocaat in het begeleidingstraject van de straatpastor in Leiden;
  • Oikocredit over het uitzetten van informatie rond deze belangrijke microkredietverstrekker;
  • diverse partnerorganisaties over de gevolgen van de reeds aangekondigde bezuinigingen voor hun werk in onze stad en regio;
  • diverse vrijwilligers die zich gemeld hebben voor baliewerkzaamheden, gastvrouwfuncties bij activiteiten en de begeleiding van de jongerengroep van M25 Leiden;
  • twee aspirant-stagiaires die in, rond en vanuit het Diaconaal Centrum wat werkervaring willen opdoen voor een mogelijk toekomstige werkplek;
  • diverse kernvrijwilligers in en rond De Bakkerij over de nieuwe bestemming van enkele woonruimtes, het computernetwerk, het archief en de PR vanuit het Diaconaal Centrum.

Individuele hulp en bemiddeling voor:

  • een cliënte vanuit psychiatrische hulpverlening die dakloos dreigde te worden;
  • een ex-ondernemer die door allerlei problemen werkloos is geworden en nu al een jaar zonder enige vorm van uitkering steeds dieper in de schulden raakt.

Te gast bij:

  • het overleg van pastores diaconie in de Regio Noord van het Bisdom Rotterdam;
  • de zomerreceptie van Stichting Meander in Alphen a/d Rijn;
  • de opvang voor dak- en thuislozen van Stichting De Binnenvest in het gebouw van de Nieuwe Energie.

Telkens ben ik weer verrast over de wonderlijke aantrekkingskracht, de gastvrije laagdrempeligheid en toegankelijkheid die De Bakkerij zich verworven heeft als kerkelijk hulp-, ondersteunings- en adviescentrum in Leiden. Een gouden plek waar krachten gebundeld worden ten dienste van anderen en mensen eindelijk gehoor vinden, na alle dichte deuren die zij op hun pad gevonden hebben.


Geven aan de diaconie?

De afgelopen 5 jaar kreeg de Diaconie elk jaar een bijdrage van 10.000 euro van een echtpaar uit Leiden.

Kado?
Deze zomer zegden zij toe nóg eens 5 jaar 10.000 euro te willen bijdragen ter vrije besteding voor het werk in De Bakkerij. Met deze gift in termijnen van lijfrente (via een notariële acte) is de Diaconie vanzelfsprekend erg blij. Juist omdat het een gift is ter vrije besteding kan het geld gebruikt worden voor allerlei noodzakelijke dingen. Te denken valt aan weinig spectaculaire zaken zoals telefoons, computers, een brandende kachel, een goed, schoon en veilig gebouw, papier, postzegels... allemaal nodig om het werk van de Diaconie mogelijk te maken.

De Diaconie is vanzelfsprekend ook blij met kleinere giften. Zoals van iemand die voor haar 75ste verjaardag geen kado’s vroeg, maar een bijdrage voor De Bakkerij; of van een bruidspaar dat de opbrengst van de huwelijkscollecte in de kerkdienst bestemde voor de Diaconie; of van een echtpaar dat 40 jaar getrouwd was, van een jubilaris, of iemand die met pensioen ging.

Misschien is zo’n speciale gelegenheid een reden om eens aan de Diaconie te denken?

Alles op een rijtje
U kunt op verschillende manieren geven aan de Diaconie:

  • een periodieke gift (gift in termijnen van lijfrente). Gedurende 5 jaar geeft u dan jaarlijks minimaal € 200,- aan de Diaconie. Hiervoor is een notariële acte nodig. De Diaconie kan u daarbij helpen en eventueel afhankelijk van het giftbedrag de notariskosten voor haar rekening nemen. Een periodieke gift geeft dubbel voordeel: de Diaconie kan 5 jaar rekenen op een vast bedrag en uzelf kunt dit bedrag geheel aftrekken voor de inkomstenbelasting, er is geen minimum of maximum aan verbonden.
  • een jaarlijkse vaste bijdrage (minimaal € 25,-) aan Vrienden van De Bakkerij. U ontvangt dan tweemaal per jaar het Diaconie-Bericht. U kunt zich opgeven als Vriend van De Bakkerij via www.debakkerijleiden.nl; via info[at]debakkerijleiden[dot]nl of met de bon in de Vriendenfolder die in De Bakkerij en in de kerken verkrijgbaar is.
  • een eenmalige gift. Giften kunnen onder bepaalde voorwaarden afgetrokken worden voor de inkomstenbelasting.
  • per testament een bedrag schenken; ook hier is een notariële acte nodig.

Mocht u meer willen weten over geven aan de Diaconie dan kunt u op maandag, dinsdag of donderdag contact opnemen met Chantal Knulst, secretaresse van de Diaconie.


Colour Your Mind-festival kleurrijker dan ooit!

door Ton Snepvangers

Zondagmiddag 21 maart 2010 vormde de Pieterskerk een kleurrijke waaier van mensen van allerlei nationaliteiten, culturen en levensbeschouwingen, en organisaties, die zich op verschillende manieren inzetten voor mensen van verschillende culturele achtergronden, levensbeschouwingen en seksuele geaardheid. De belangstelling voor het festival was, met ruim 2000 bezoekers, groter dan ooit.

Waarom dit festival?
21 maart is de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie, door de Verenigde Naties ingesteld naar aanleiding van het bloedbad in Sharpeville Zuid-Afrika op 21 maart 1960. Op die dag opende de politie, zonder enige waarschuwing vooraf, het vuur op een grote groep mensen die vreedzaam demonstreerde tegen de apartheid: 69 mensen, onder wie 10 kinderen en 8 vrouwen, werden gedood en 180 mensen raakten gewond. Na de schietpartij kondigde de Zuid-Afrikaanse regering de noodtoestand af en werden er in korte tijd meer dan 20.000 mensen gearresteerd. De apartheid is inmiddels officieel afgeschaft, maar racisme en discriminatie zijn nog altijd aan de orde van de dag. En niet alleen in Zuid-Afrika. Tal van landen over de hele wereld staan op deze dag stil bij het onrecht dat individuen en groepen elkaar nog dagelijks aandoen. Ook in Leiden wordt jaarlijks aandacht besteed aan deze actiedag in de vorm van het Colour Your Mind festival voor gelijke behandeling.

Kinderprogramma van M25 Leiden

Rijkdom en goudkistjes
Burgemeester Lenferink opende rond 13.00 uur het festival en benadrukte de rijkdom van verschillende mensen, culturen en levensbeschouwingen in een stad als Leiden. Hij verwees ook kort naar de politieke ontwikkelingen in ons land en de opkomende intolerantie ten aanzien van andere culturen en religies. Na zijn openingstoespraak begon het opzwepende Afrikaanse ritme van Djembé Defi.

Afrikaanse ritmes door Djembe Defi

Bij de ingang konden bezoekers voor € 2 een armbandje kopen, waarmee naar believen geproefd kon worden van de talloze gerechten en hapjes. Er was een expositie van honderd Goudkistjes te bewonderen, verzorgd door Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord en Leiden Stad van Vluchtelingen, en een tentoonstelling van twintig foto’s rond het thema ‘Kleurrijk Leiden’ die meedongen naar de hoofdprijs van de fotowedstrijd van het festival. Amnesty Leiden vertoonde een doorlopend filmprogramma, clown Bloony en jongeren van M25 Leiden vermaakten de kleintjes met verhalen, ballonnenkunsten en schmink, en voor jongeren was er een klimmuur van zeven meter hoogte opgesteld in het gebouw van de monumentale Pieterskerk en een Street Art-Atelier.

Ritmes en modeshow
De Afrikaanse ritmes werden opgevolgd door Joodse muziek van Spiel Klemzer Spiel en de aanstekelijke liederen van Gospelkoor Living Words. Het Vrouwennetwerk Leiden liet een schitterende modeshow zien en Raymond den Boestert vertelde boeiende verhalen van ver, waar het publiek ademloos naar luisterde.

Kleurrijke modeshow

Tegen het eind van de middag werd het festival afgesloten met een interreligieus bezinningsmoment, georganiseerd door de Raad van Kerken en het Interreligieus Platform van Leiden, met bijdragen vanuit joodse, christelijke, islamitische, boeddhistische en Báhá’í-traditie. De Bilateral Counsellor van de ambassade van Zuid-Afrika, de heer Nkhulu Sebothoma, sloot het festival af met een verwijzing naar de tragische gebeurtenissen in Sharpeville Zuid-Afrika op 21 maart 1960 en sprak de hoop uit dat dagen als deze bij mogen dragen aan een beter begrip en groeiend onderling respect. Al met al een heel ontspannen en inspirerende dag met talrijke verrassingen, waarin ‘de rijkdom van de verschillen’ volledig tot zijn recht kwam.

Het Colour Your Mind festival werd georganiseerd door Bureau Discriminatiezaken Haaglanden en Hollands Midden, Vluchtelingenwerk Zuid-Holland Noord, de Raad van Kerken Leiden, de Diaconie Protestantse gemeente Leiden en de RK Diaconie Leiden.


20 jaar diaconaal werk in Roemenië

door Henriëtte van den Broek, een van de reizigers.

Op zondag 9 mei woonden 15 gasten uit Nederland in Targu Mures in Roemenië de kerkdienst bij in de Burchtkerk. Het was een feestelijke viering, waarin we 20 jaar na de revolutie even stilstonden bij alle diaconale projecten die er in Roemenië gerealiseerd zijn.

De 15 reizigers

Hoe het begon
Vertegenwoordigers van de Leidse Hervormde Diaconie legden in augustus 1988 het eerste contact met het predikantenechtpaar Denes en Ilona Fülöp van de Burchtkerk in Targu Mures in Roemenië. Na de revolutie in 1989 werd door het kerkbestuur van de Burchtkerk de Fundatia Lazarenum opgericht, een diaconale stichting die net als de Diaconie van de Protestantse gemeente Leiden in De Bakkerij, “helpt, waar geen helper is”. De Leidse Diaconie was vanaf het begin betrokken bij de hulpverleningsprojecten van de Fundatia. Er werd geld ingezameld (o.a. een Avondmaalsproject), kleding, medicijnen en meubilair gestuurd en er werd hulp gegeven aan de hartkliniek Procardia. Bovendien ontstonden er contacten tussen Leidse en Leiderdorpse wijkgemeenten en Roemeense dorpen en gingen scholen een partnerschap aan. Vanuit De Bakkerij werden jongerenwerkvakanties georganiseerd en Roemeense gasten kwamen naar Leiden. Het diaconale werk van de Fundatia Lazarenum is haast enig in zijn soort in Roemenië, een land dat nog steeds in een achterstandsituatie verkeert.

Vooruitgang?
Wij, 15 mensen, allen op een of andere wijze betrokken bij het diaconale werk in Roemenië, reisden naar Targu Mures en logeerden in het Peter Bodhuis, een diaconaal centrum, conferentieoord en opleiding voor verpleegkundigen, met accommodatie voor gasten. De eerste indruk van de stad was hoopvol. Targu Mures ziet er beter uit dan twee jaar geleden. Nieuwe -ook dure- auto’s, geen oude bussen meer en modern geklede mensen. De Romavrouwen in veelkleurige lange rokken, glimmende blouses en hoofddoeken; de meisjes met lange vlechten met linten, de mannen in zwarte pakken met grote zwarte hoeden. Er zijn veel meer winkels en terrassen met goede stoelen of loungebanken. Maar de ogenschijnlijke vooruitgang heeft ook een keerzijde: de toch al niet hoge salarissen en de pensioenen van ambtenbaren worden bijvoorbeeld met 25% verlaagd. In het hele land werd daartegen gedemonstreerd. De balans tussen leven en overleven is nog steeds erg kwetsbaar en onzeker. Daarom is steun en hulp uit Leiden nog altijd nodig en welkom.

Het nieuwe huis in de Leidse Straat

De Leidse Straat
In twee busjes gingen we naar Trei Sate. Even buiten de stad verrijzen steeds meer nieuwe huizen. Ook hier vooruitgang. We reden door groene heuvels, met af en toe een herder met een schaapskudde. Via goede wegen bereikten we de Leidse Straat. Daar worden in 4 huizen mensen opgevangen, die dakloos waren. Het project is een initiatief van de JongerenWerkVakantie (JWV), in 2002. Het eerste huis is opgeknapt, deels door de jongeren van de JWV, met een bijdrage van Fonds 1818. Beneden zijn een groepsruimte, een keuken, douches en toiletten. Boven zijn twee slaapzalen. Daar wonen ook Clara en Bela, de eerste bewoners van de Leidse Straat. In het tweede huis wonen twee mannen. Het derde huis is nieuw en staat op de plaats van een door de JWV afgebroken huis. Het moet binnen nog afgewerkt worden. In de grote tuin zal groenten gekweekt worden voor eigen gebruik en verkoop. Bij het vierde huis (gezin met blinde vader) is er een stal met biggetjes, ook voor de verkoop. We bezochten het steenfabriekje, eveneens een project waarmee de bewoners geld kunnen verdienen. De JWV, nu M25 Roemenië, draagt al jarenlang haar steentje bij aan de opbouw en ontwikkeling van de Leidse Straat.

Een bewoonster van Casa Diaconala in haar kamer  - foto: Bas Menken

Het Casa Diaconala
Het bejaardenhuis Casa Diaconala werd gebouwd voor 25 mensen; er wonen nu 43 bejaarden en er staan er 285 op de wachtlijst! Beneden is een doorbraak gemaakt naar het kindertehuis Lidiahome, waar geen nieuwe kinderen meer opgenomen worden. Zo zijn meer kamers gecreëerd. De bejaarden zijn veelal bedlegerig en delen een kamer. Naar Hollandse maatstaven is hun situatie schrijnend. Maar als je bedenkt dat er in Roemenië nauwelijks zorg is voor ouderen en dat de bejaardenhuizen die er zijn heel erg slecht zijn…In het Casa worden de mensen goed en liefdevol verzorgd in een huiselijke omgeving. Bovendien komt een aantal mensen hier eten en is er Tafeltje Dekje.

Kadootjes voor het Pici-huis – foto: Bas Menken

Het Picihuis
We bezochten ook het Picihuis, voor de opvang van straatkinderen. Er werden cadeautjes uitgedeeld aan de kinderen. Na schooltijd worden hier 20 kinderen opgevangen, met een maaltijd, huiswerkbegeleiding en allerlei activiteiten. Op de eerste etage worden 3 kamers verhuurd aan studenten.

God heeft ons niet vergeten
Op zondag 9 mei waren we bij een feestelijke dienst in de Burchtkerk. Voorganger was ds. Lazslo Tökés. Met hem begon in 1989 de revolutie. Thema van de dienst was: ‘God heeft ons niet vergeten’. In de preek, die naderhand vertaald werd, werd ingegaan op het Europese jaar van armoede en sociale uitsluiting. Twintig jaar geleden was armoede en uitsluiting heel actueel in Targu Mures. Er was tekort aan alles en de Hongaren werden achtergesteld. Het contact met de mensen uit Leiden was echter ‘een teken dat God zijn volk niet vergeet’ en het is goed om dat nu te gedenken.

Ilona Fülöp bedankte voor de samenwerking met de Diaconie van Leiden, die voor het diaconale werk in Targu Mures voorbeeld en stimulans was. Belangrijke personen waren daarbij ds. Anton Dronkers en Jacqueline Schoonwater. De Diaconie kreeg daarom een koperen plaquette met de Burchtkerk en De Bakkerij. Ds. Anton Dronkers memoreerde hoe in 1988 vier Leidenaren terecht kwamen in Targu Mures. Wat lang geleden begon als een ontmoeting van vreemden werd voor velen een hechte vriendschap, waarin ook kerkelijke gemeenten actief werden betrokken. Zijn collega Denes Fülöp was een zeer belangrijke stimulans voor het diaconale werk. De Diaconie in De Bakkerij was bij alle initiatieven nauw betrokken, uitgaande van de boodschap in Mattheus 25. ‘Het is goed om even stil te staan bij een samenwerking van 20 jaar’, aldus Dronkers.

Ds. Anton Dronkers, vertaald door ds. Istvan Lorincz

‘Niet omdat vriendelijke mensen in Leiden arme mensen in Roemenië zijn gaan helpen; wél omdat we ons mogen verheugen over de gezamenlijke plannen en het uitvoeren daarvan en dat echte diaconale hulp méér is dan het geven van geld en goederen’.

Een grote verrassing was tenslotte de cheque van 15.000 euro van de Leidse Stichting De Carolusgulden, die 3 jongeren, die meegingen met M25 Roemenië, aanboden aan de Fundatia Lazarenum, voor hulp aan bejaarden in een ontwikkelingsland. Na de dienst ontmoetten oude bekenden elkaar onder de koffie en tij-dens het buffet in het Casa Diaconala.

Geweldige reis
Een aantal reizigers vertrok kort daarna. De anderen maakten ondermeer een uitstapje naar het oude stadje Sighisoara. We legden de bloemen die Jacqueline kreeg op het graf van Denes Fülöp. De laatste avond aten we bij Ilona thuis. Als aandenken aan de vriendschap van 20 jaar kreeg zij een fotocollage op canvas. Hoewel de IJslandse aswolk nog even roet in het eten dreigde te gooien, vloog iedereen zonder problemen terug. Het was een geweldige reis!


M25 Roemenië: werkvakanties 2010

door Jacqueline Schoonwater

Deze zomer gingen twee groepen jongeren, uit Bergschenhoek en uit Noordwijk, op werkvakantie naar Targu Mures.

Roemeense hulp
Vanuit De Bakkerij werden zij gecoacht door Jeroen Ernst en Joyce Bikker, twee vrijwilligers die samen met Jacqueline Schoonwater de werkzaamheden coördineerden. Vijf Roemeense jongeren, studenten, werkten mee en hielpen bij vertalen. Zij willen volgend jaar graag weer meewerken en vroegen zich af: ‘waarom doen wij in Roemenië dit vrijwilligerswerk zelf niet?

Jeroen Ernst gaat dit najaar weer naar Targu Mures om reclame te maken onder de studenten, om volgend jaar zich aan te sluiten bij de werkvakanties. Ilona Fülöp deed al voorwerk en had contact met docenten van de universiteit, die geheel achter de plannen staan.

In Noordwijk worden ook plannen gemaakt om volgend jaar met een groep naar Targu Mures te komen. Jeroen Ernst is bereid gevonden het komende jaar de M25 Roemenië werkvakantie te begeleiden, samen met Joyce Bikker. Jacqueline Schoonwater blijft de projecten coördineren en houdt contact met de Fundatia Lazarenum.

Wat werd er gedaan?
In de Leidse Straat in Trei Sate (opvang van dakloze gezinnen) werd de afwatering verbeterd, werden schuttingen geverfd en een babykamer opgeknapt en ingericht. Samen met vaklieden werden huizen gerepareerd en een bouwval gesloopt. Bovendien werd bouwland aangekocht.

Noordwijkers aan het werk in het Pici-huis

Het bejaardenhuis Casa Diaconala in Targu Mures werd geschilderd en schoongemaakt en er werd een modeshow gehouden met kleding uit de transporten uit Leiden. Van het door de jongeren opgehaalde sponsorgeld werd een wasmachine, een koelkast, een vleessnijmachine en een groot koffiezetapparaat aangeschaft. De rest van het geld wordt opzij gelegd voor de bouw van meer woonruimte voor bejaarden naast het Casa, én voor het Picihuis. Het Picihuis (opvang van straatkinderen) werd gerepa-reerd en opgeknapt en er zijn kasten en onbreekbaar servies aangeschaft. Alle jongeren brachten een bezoek aan de jeugdgevangenis. De ontmoeting met 15 jonge gedetineerden was een indrukwekkende ervaring. Als dank voor de gastvrijheid (je komt tenslotte niet zomaar een gevangenis binnen in Roemenië) werd sport- en spelmateriaal achtergelaten.

Naast al het werk was er tijd voor ontspanning: er zijn allerlei uitstapjes gemaakt en natuurlijk is er voetbal gekeken! Op zondag 11 juli waren beide groepen te gast in de Burchtkerk.

Rest nog: veel dank voor al het werk, de professionele begeleiding en de fantastische sponsoropbrengsten: Bergschenhoek bracht meer dan 15.000 euro bij elkaar voor de Leidse Straat en het Casa Diaconala; Noordwijk zamelde 15.444 euro in voor het Picihuis en algemene diaconale doeleinden van de Fundatia Lazarenum, de diaconale organisatie van de Burchtkerk.


‘Dat zal ik je eens vertellen’

een gesprek met Piet Anker

door Henriëtte van den Broek

Ruim 46 jaar was Piet Anker (70) bezig met kerkenwerk. T.g.v. zijn afscheid kreeg hij van de Diaconie Protestantse gemeente Leiden de broodpenning.

Diaken
Op zijn 20ste werd hij jeugdouderling in Zoetermeer. Na zijn verhuizing naar Leiden was hij achtereenvolgens diaken in de Petrakerk, de Zuiderkerk, de Maranathakerk, en de Protestantse Wijkgemeente Leiden Zuidwest. Omdat er op een gegeven moment een tekort was aan ambtsdragers werd van de nood een deugd gemaakt en was hij diaken en ouderling tegelijk. Lange tijd was hij bovendien actief in het kerkelijk jeugdwerk. Piet Anker was verscheidene jaren vertegenwoordiger van zijn wijk naar de vergaderingen van het College van Diakenen in De Bakkerij en naar de classis in Rijnsburg en Leiden. Ook woonde hij voor het College de vergaderingen bij van de Vereniging Diaconessenhuis Leiden. Daar stak hij soms nog wat van op, vertelde hij, wanneer er als onderdeel van de vergadering in de collegezaal iets verteld werd, bijvoorbeeld over de pijngrens. Al die avondvergaderingen vielen wel eens tegen: als kantonnier moest hij in de winter elke ochtend om half 5 kijken of het glad was en zonodig gaan strooien. Als een vergadering na een lange dag dan wat uitliep, kon hij met moeite zijn ogen open houden!

Op huisbezoek
Piet AnkerWat nou zo leuk was aan het diaken zijn? In de vergaderingen ‘het leren van elkaar, de waardering voor elkaar en de goede sfeer waarin iedereen zijn ei kwijt kon. Maar het mooiste was toch het echte diaconale werk, het contact met de mensen en het oplossen van hun problemen’. Piet heeft vele huisbezoeken gedaan. Bijvoorbeeld bij het gezin dat kostgangers had, die stiekem met de telefoon van hun huisbaas naar het buitenland belden. Dat leverde een gepeperde telefoonrekening op, die men niet kon betalen. Vanuit de diaconie ging Piet kijken wat er loos was en sprak allereerst af dat er een slot op de telefoon en de huiskamer moest komen. De diaconie schoot de rekening voor en er werd afgesproken dat er 25 gulden per maand terug betaald zou worden. Toen de kerkenraad besloot de laatste 100 gulden te schenken kon Piet met deze goede boodschap naar het gezin toe. Of de glazenwasser die van zijn ladder gevallen was en niet meer kon werken. Piet trof het gezin aan in diepe narigheid. Om wat om handen te hebben wilde de man graag een peurbootje hebben om te peuren. Piet bracht de vraag in de kerkenraad en er werd besloten te helpen. Toen de diaconale hulpverlening minder nodig was in de eigen wijk en verschoof naar de derde wereld werd Piet op het spoor gezet van een alleenstaande Marokkaanse vrouw. Dat leidde tot een langdurig hulpverleningscontact. Zij kreeg hulp van de Individuele Hulp van de Diaconie en haar huis werd opgeknapt. Piet leerde haar om voor grote uitgaven eerst te sparen. Van zijn inzet werd verslag gedaan in het landelijke blad Diakonia.

Koster
Piet kwam altijd op de brommer ruim op tijd voor de vergaderingen in De Bakkerij en zorgde dan achter de balie voor het openen van de deur. Hij had zo zijn eigen inbreng in de vergadering. Waar anderen wel eens om de hete brei heen draaiden, kon hij heel goed de vinger op de zere plek leggen. Toen hij na zoveel jaren kerkenwerk dacht aan ophouden, besloot te blijven totdat zijn beide wijkpredikanten met emeritaat gingen. In de diakenvergadering van juni 2009 nam hij afscheid. Diaken is hij niet meer. Maar -en dat is typisch Piet- ook nu zit hij niet stil: in de Antoniuskerk is hij elke 14 dagen koster, samen met zijn vrouw. En die broodpenning, daar is hij nog steeds heel blij mee.

Ook Cor Baart kreeg de broodpenning, bij zijn afscheid in maart 2010. Hij was 12 jaar conciërge van de Diaconie in De Bakkerij.


Nieuwe procedure broodpenning

Omdat er de laatste tijd wat discussie geweest is over de procedure rond de toekenning van de broodpenning is door het College van Diakenen, op voorstel van Bert Verweij, voorzitter, de volgende procedure vastgesteld:

  • Een broodpenning kan worden gegeven aan iemand die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor het sociale/diaconale werk in de stad Leiden. Het besluit om iemand een broodpenning te geven wordt genomen door het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente Leiden. Om open en integer met het geven van een broodpenning om te kunnen gaan kan een broodpenning nooit aan een nog in het ambt staande diaken worden gegeven.
  • Praktisch gesproken kan dus iedereen aan het College voorstellen iemand de penning te geven. Het besluit de penning al dan niet te geven wordt altijd door het College genomen.

Na op zondag een kerkdienst bijgewoond te hebben in de armenkerk, de Bethlehemskerk, kregen de armen van Leiden vroeger een loden penning, met HS erop. Daarmee konden zij brood halen in het Huissittenhuis (HS) aan de Oude Rijn, waar de Diaconie een eigen bakkerij had, de Armenbakkerij: nu Diaconaal Centrum De Bakkerij.


M25 Leiden

Levensmiddelen inzamelen voor de Voedselbank

Wat deden de jongeren van M25 Leiden in de afgelopen maanden? In maart en april vroegen ze in hun knalgele poloshirts bij verschillende supermarkten in Leiden en de regio het winkelend publiek om een extra boodschap in hun karretje te doen voor de Leidse Voedselbank. Ze deelden bij de ingang een kleurige kaart met een oproep uit. Resultaat: vele dozen met houdbare levensmiddelen! Eind maart werd M25 Leiden ingezet bij de algemene ondersteuning en de begeleiding van het kinder- en jongerenprogramma van het Colour Your Mindfestival 2010 op zondag 21 maart 2010.

De PowerPoint van M25 Leiden is in het kader van de maatschappelijke stage op een vrijwilligersmarkt van het Stedelijk Gymnasium vertoond. Via een docente zijn weer enkele nieuwe leden aangemeld.

Met de zomervakantie voor de deur werd Nieuwsbrief 14 verstuurd aan alle ingeschreven leden met plannen voor het najaar. Joost Kosten en Annemarie Dür hebben zich aangemeld als begeleiders voor M25 Leiden.

In het kader van de maatschappelijke stage sorteerden 27 leerlingen van klas 2E van het Visser ‘t Hooft Lyceum op vrijdag 15 oktober in De Bakkerij alle ingezamelde kleding voor Targu Mures in Roemenië. Jacqueline gaf op school uitleg over de opzet en achtergrond van de dag. Er werd hard gewerkt en rond 2 uur stond er een enorme stapel dozen en zakken met uitgezochte en gesorteerde kleding en schoenen klaar voor transport. De Bakkerij werd keurig opgeruimd achtergelaten: heel erg bedankt 2E, docenten en vrijwilligers!

Op zaterdag 20 november wordt samen met M25 Leiden een activiteit georganiseerd samen met Vluchtelingenwerk Leiden.


Vrijwilliger bij de diaconie?

Een aantal trouwe mensen is vrijwilliger bij de Diaconie.

Handen uit de mouwen
De Diaconie Protestantse gemeente Leiden heeft die mensen hard nodig: zonder hen zou veel niet lukken. Bijvoorbeeld het werk aan de balie in Diaconaal Centrum De Bakkerij. Vijftien vrijwilligers ontvangen één dagdeel per week of per twee weken de mensen die binnenlopen. Ze melden de bezoekers aan, wijzen hen de weg, nemen de telefoon aan en verbinden door. Soms is het druk, andere dagen is er niet veel te doen. Dan kunnen ze iets voor zichzelf doen op de computer op de balie. Anderen worden opgeroepen als gastvrouw/heer, wanneer er veel mensen naar De Bakkerij komen, zoals bij de Nieuwjaarsbijeenkomst of de ontvangst van grote groepen. Zij zorgen dan voor het natje en droogje. Anderen steken de handen uit de mouwen wanneer er kleding uitgezocht en verpakt moet worden voor een transport naar Roemenië. Weer andere vrijwilligers verlenen hand- en spandiensten bij het vervoer van alle dozen met kleding naar een transportbedrijf.

Een van de baliemedewerkers

Mensen nodig
We zijn blij dat we op die grote groep vrijwilligers een beroep kunnen doen. Maar mensen worden ouder of verhuizen, jongeren vinden een baan of vertrekken omdat ze iets anders willen gaan doen. Daarom is de Diaconie regelmatig op zoek naar nieuwe vrijwilligers: mensen die een langere tijd zich willen inzetten voor het vrijwilligerswerk. Ook voor de reservelijst (invallen in de vakantieperiode) zijn mensen nodig. Een goede instelling en affiniteit met het werk in De Bakkerij is daarbij belangrijker dan kerkelijke betrokkenheid. De baliemedewerkers kunnen gebruik maken van de computer op de balie.

Diaconaal werker Jacqueline Schoonwater en secretaresse Chantal Knulst kunnen u er meer over vertellen, ook over de voorwaarden.


De Goemoers

Achter de dubbele deuren in het Atrium van De Bakkerij gaat een regentenkamer uit de 17de eeuw schuil: de zogenaamde Goemoerskamer.

Sinds 1582
De Goemoerskamer is de plek waar het College van VrouwenKraammoeders, of Goemoers, vergadert. Het College werd in 1582 opgericht om hulp te geven aan arme kraamvrouwen in Leiden. Die hulp bestond uit wat geld, een kraampakket én -in de winter- turf. Rond 1850 stopte de financiële ondersteuning van arme kraamvrouwen; de luierpakketten werden uitgedeeld tot in de zeventiger jaren van de vorige eeuw. Wie nu de deur doorgaat met het plakkaat met HIER BABYPAKKETTEN HALEN erop gaat terug in de tijd. Alles is oud of antiek in de statige kamer met de markante schouw uit 1682, met het schilderij van Het laatste Oordeel.

De huidige Goemoers: v.l.n.r. Harry Jurgens, Henriëtte van den Broek en Chantal Knulst

Anno 2010
Het College van VrouwenKraammoeders bestaat nog altijd en de doelstelling ‘hulp aan moeder en kind’ geldt nog steeds. Bovendien moet de kamer in goede staat gehouden worden. Het kleine kapitaaltje wordt incidenteel gebruikt om hulp te geven, wanneer er geen andere hulpverleners zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om een illegale kraamvrouw.
Sinds 2009 worden op bescheiden wijze inkomsten verkregen doordat een wijncursus gebruikt maakt van de Turfzaal in De Bakkerij, met een rondleiding in de Goemoerskamer.

De Goemoers zijn te bereiken via het secretariaat van de Diaconie in De Bakkerij.
Rekeningnummer 1653592, t.n.v. St. Fonds van het College van VrouwenKraammoeders te Leiden.


Op bezoek bij oude buren

door Henriëtte van den Broek

Een goede buur is beter dan een verre vriend, luidt het gezegde: dat kunnen de heer en mevrouw Knevel (83 en 85) en mevrouw Ter Haar (79) met recht zeggen. 46 Jaar waren zij buren van De Bakkerij op Oude Rijn 46 en 44A. De Diaconie was zelfs hun huisbaas. Sinds een paar maanden wonen zij alledrie in Zorgcentrum Groenhoven. Ik ging bij hen op bezoek.

Mevrouw Ter Haar
Mevrouw Ter Haar verhuisde in 1964 naar de Oude Rijn. Ze kwam niet van ver: met haar man had zij vlakbij een sigarenzaak op de Haarlemmerstraat. Maar met een tweeling op komst waren het kamertje en keukentje boven de zaak veel te klein. Drogist Donkers, ook van de Haarlemmerstraat, was diaken en zorgde ervoor dat het gezin woonruimte kreeg in het pand van de Diaconie. Een bovenhuis met een steile trap en een zolder, maar geen balkon. Met de kinderen moest ze dus altijd naar een parkje om te spelen. Ze beloofde ze dat ze ééns zouden verhuizen naar een huis met een tuin… Toen de Diaconie later de zolder wilde gebruiken werd in ruil daarvoor een ruim balkon aangelegd. Vanuit de gang bij Vluchtelingenwerk keek je daar op: met gezellige planten, bloemen, kabouters en paddenstoelen.

Toen mevrouw Ter Haar na 11 jaar weduwe werd bleef zij met haar kinderen wonen aan de Oude Rijn. In haar eentje dreef zij de sigarenzaak. Haar zoon nam die later over en zij hielp hem tot haar 70ste jaar.

Omdat ze altijd aan het werk was had ze geen tijd om -bijvoorbeeld- vrijwilligerswerk in De Bakkerij te doen. Ze had wel contact met Anton Dronkers en Jacqueline Schoonwater en kwam op de Nieuwjaarsbijeenkomst. Van de vele verbouwingen heeft ze weinig last gehad: als zij om 7 uur thuis kwam waren de bouwers al vertrokken. ‘Wel jammer dat ik niet gezien heb hoe dat glazen dak op de binnenplaats gezet is’.

Aan de Oude Rijn was het altijd gezellig en veel van de buren kwamen in de winkel. Met de dak- en thuislozen had zij geen problemen. Ze maakten altijd plaats als ze op haar stoep zaten en waren heel beleefd: ‘jongens ga eens even opzij voor die mevrouw’ zeiden ze dan. ‘Toen ze vertrokken waren was het stil op straat’.

Mevrouw Ter Haar denkt met veel plezier terug aan de Oude Rijn, maar heeft het heel goed in Groenhoven, waar ze nu 3 maanden woont.

Meneer en Mevrouw Knevel
De familie Knevel belandde óók in 1964 aan de Oude Rijn. Door een zeshoeks woningruil, waar ook de hoofdboekhouder van de Hervormde Diaconie aan meedeed, kwamen ze vanuit Den Helder met 6 kinderen naar Leiden, waar de heer Knevel voor de gemeente elektrische leidingen controleerde. Het was wel even een punt dat ze Gereformeerd waren....

Ze moesten wennen aan wonen midden in de stad. Geen schuur, dus fietsen die altijd door de gang naar de tuin moesten. De buurt was vroeger minder netjes dan nu. Er dreef ook vaak allerlei afval in de Rijn…..Omdat één van de kinderen een paar keer in het water viel, haalde mevrouw Knevel haar zwemdiploma’s. Dat was afdoende: daarna viel hij er nooit meer in.

In het pand van de Diaconie was het kantoor van het Hervormd Maatschappelijk Werk en het Kerkelijk Bureau en er werd vergaderd door de diakenen. De familie Elkerbout zorgde voor het pand en mevrouw Ter Haar woonde er. Uitgeverij Brill, aan de overkant van de Oude Rijn, gebruikte de Graanpakhuizen voor opslag van boeken. ‘Je hoorde die karretjes rijden en er kwam altijd stof van de boeken in een van onze slaapkamers’.

Het was een druk gezin met opgroeiende kinderen, waar iedereen welkom was en mee kon eten. Als er een klassenavond gehouden werd stonden er zóveel fietsen, dat de politie kwam kijken of er geen stil café was!

Voor het huis stond een bankje om van de zon te genieten; in de tuin groeiden druiven en to-maten en lieten een haan en kippen zich horen. ‘Het was ook mooi viswater voor de deur’, zegt de heer Knevel. ‘Ik haalde er van alles uit, soms ook paling. Maar ik gooide de vissen terug, het water was te vies’.

Mevrouw vertelt: ‘Mijn man heeft ook vaak nieuwe ruiten in moeten zetten: als de jongens voor een examen zaten, moesten ze zich wel eens even uitleven en een balletje trappen in de tuin. Dan sneuvelde er soms een ruit, ook van de Diaconie’.

Voor mevrouw was De Bakkerij haar tweede huis. Ze was jarenlang gastvrouw bij de maaltijden met verstandelijk gehandicapten en bij de Open Maaltijd. Het voorwerk deed ze in de eigen keuken. Haar man schilde wel 10 kilo aardappelen. Het koken gebeurde in De Bakkerij. Ze was ook vrijwilliger bij de dak- en thuislozen. Van hen heeft ze nooit last van gehad. Het waren vrienden, die haar hielpen met haar boodschappenkarretje. Beiden waren trouwe bezoekers van de Kerstlunch en de Nieuwjaarsontmoeting in De Bakkerij. Ze hadden een goed contact met Anton Dronkers en Jacqueline Schoonwater en Cor Baart was altijd bereid hen te helpen.

Toen 20 jaar geleden het huis verbouwd werd, tegelijk met de Graanpakhuizen, hebben ze een jaar lang een ander onderkomen gehad. ‘De Diaconie heeft dat heel goed geregeld’.

Het was een prachtige plek daar midden in de stad, aan de gracht met de mooie lantaarns. Het was er gezellig, met goede buren. Maar toen de gezondheid achteruit ging konden ze er helaas niet meer blijven wonen. Nu wonen ze in Groenhoven, óók met uitzicht op water en bootjes, maar met wél een beetje heimwee naar de Oude Rijn.


25 jaar De Bakkerij

25 jaar De BakkerijIn 2011 viert Diaconaal Centrum De Bakkerij haar 25-jarig bestaan. Een feestcommissie is druk bezig een activiteitenkalender vorm te geven om het jubileumjaar luister bij te zetten. Inmiddels worden in alle voorlopigheid al wat eerste contouren zichtbaar:

  • motto: ’De Bakkerij 25 jaar helpen waar geen helper is’;
  • nieuwjaarsreceptie met inleider Anton Dronkers, voormalig diaconaal predikant en grondlegger van Diaconaal Centrum De Bakkerij in Leiden;
  • een speciale jubileum Paasbrodenactie;
  • jubileumactiviteiten in wijkgemeenten en parochies;
  • jubileumactiviteit tijdens de Leidse Open Monumentendagen;
  • een afsluitend symposium rond visieontwikkeling binnen welzijn en zorg in Leiden e.o. en de plaats van de Leidse Diaconieën daarin, programmatisch ondersteund met een artistiek en creatief element rond het thema ‘helpen’.

Ter voorbereiding van het jaar wordt gekeken naar mogelijkheden voor een videoproductie en een stripverhaal rond verleden, heden en toekomst van De Bakkerij. We houden u op de hoogte!